Ciasto filo to prawdziwy kulinarny skarb, który króluje w kuchniach śródziemnomorskich i bałkańskich. Jego cienkie jak pergamin płaty znajdziesz w kuchni tureckiej, greckiej, bułgarskiej, a także na Bliskim Wschodzie. Jest lżejsze niż klasyczne francuskie ciasto, a po upieczeniu staje się niesamowicie chrupiące.

W Grecji używa się go do przygotowania słynnej spanakopity – zapiekanki z serem feta i szpinakiem. W Turcji z filo powstaje baklawa – słodki deser nasączony syropem. A w Bułgarii? Tam niepodzielnie rządzi banica – serowa zapiekanka, która smakuje równie dobrze na ciepło, jak i na zimno.

Co to jest banica?

Banica to jedno z najpopularniejszych dań bułgarskich. To nic innego jak dość prosta jajeczna zapiekanka z ciasta filo, wypełniona dwoma rodzajami sera, czasem z dodatkiem masła. W Bułgarii znajdziesz różne wersje tego dania – na słono i na słodko. Klasyczna banica to ta z serem i jajkami, ale możesz spotkać też wersję z dynią (tikwenik), jabłkami (jabolkowa banica) czy nawet z mięsem.

W bułgarskich domach banicę piecze się nieraz na rodzinne zjazdy i święta, ale równie często jada się ją na co dzień. W piekarniach znajdziesz ją na każdym rogu – serwowaną na ciepło, prosto z blachy. Do tego obowiązkowo szklanka ajranu lub filiżanka mocnej kawy. Jak ją zrobić? To bardzo proste, rzuć tylko okiem na ten przepis.

Przepis na banicę

Składniki:

  • 1 opakowanie ciasta filo (ok. 7-8 płatów)
  • 50-60 g startego sera żółtego (np. gouda, cheddar, oryginalnie bułgarski kaszkawał)
  • 150 g pokruszonego słonego sera twarogowego (feta, ser typu greckiego, oryginalnie bułgarskie sirene)
  • 30-40 g masła
  • 2-3 łyżki oleju

Zalewa:

  • 4 jajka

  • 350 ml wody gazowanej

Przygotowanie:

  1. Tortownicę (ok. 22 cm) natłuść masłem lub olejem.
  2. Płat ciasta filo rozłóż na blacie. Posmaruj go cienką warstwą oleju, przykryj dokładnie jeszcze jednym płatem ciasta i posyp serem żółtym i twarogowym.
  3. Zwiń płat w rulon, jak naleśnik. Następnie pokrój rulon na sześć części. Tak samo postępuj z pozostałymi płatami ciasta filo.
  4. Pokrojone kawałki układaj ciasno obok siebie w tortownicy, nadzieniem do góry. 
  5. W misce roztrzep dokładnie jajka, wlej olej i wodę gazowaną. Wymieszaj.
  6. Całość zalej przygotowaną masą jajeczną.
  7. Na wierzchu rozłóż małe kawałki masła.
  8. Piecz w piekarniku nagrzanym do 200°C przez 35-40 minut. Lepiej piec pod przykryciem, aby banica równomiernie się upiekła i nie przypiekła zbyt mocno od góry.
  9. Po upieczeniu zostaw na kilka minut, aby lekko ostygła. Podawaj na ciepło lub na zimno.

Smacznego!

Jak wygląda bułgarskie śniadanie?

W Bułgarii śniadanie to nie tylko posiłek – to niemalże rytuał. Banicę jada się na ciepło, często kupioną w piekarni jeszcze o poranku. Do tego koniecznie ajran – lekko słony napój na bazie jogurtu i wody, który świetnie równoważy smak słonego sera w banicy.

Innym, chyba jeszcze bardziej tradycyjnym, dodatkiem do pierwszego posiłku dnia w Bułgarii jest boza – gęsty, lekko fermentowany napój ze zbóż o słodkawo-kwaśnym smaku. Jeśli wolisz coś prostszego, wystarczy szklanka mocnej kawy lub herbaty.

Poza banicą popularne są też inne wypieki – mekici (smażone placuszki przypominające pączki czy racuchy) czy kifli (drożdżowe rogaliki). Są one całkiem smaczne, ale trzeba przyznać jedno. To właśnie banica niepodzielnie króluje na tamtejszych stołach – jest chrupiąca, sycąca i pachnąca masłem i serem.