Fitka to prosta i tania zupa, która była często spożywana w biednych domach robotników. Wystarczyło zagotować warzywa w wodzie i gotowe. Popularna była w rodzinach górniczych, robotniczych, a także kolejarzy i rolników. Dopiero z czasem zaczęto robić ją na wywarze mięsno-warzywnym. I taką właśnie wersję serwują gospodynie domowe w Zagłębiu. Dodatkowo dorzucają do garna kiszoną kapustę, która podkręca smak zupy.
Fitka, czyli zupa dla biedoty
Fitka powstała z potrzeby wykarmienia całej rodziny niskim kosztem. Gotowana była w małopolskiej wsi Lelowice, na samej wodzie, jedynie z klasycznym zestawem warzyw, które dzisiaj stanowią podstawę większości zup. Trafiały do niej marchewka, pietruszka, cebula, sporo ziemniaków, a sezonowo również seler i por. Nazywana była zupą jałową lub po prostu zupa bieda. Podawano ją samą lub z kromką chleba dla zwiększenia efektu nasycenia. Natomiast wersja z kiszoną kapustą pochodzi z Zagłębia.
Przepis na fitkę
Składniki:
- 500 g żeberek z kością
- 2 liście laurowe
- 3 ziarenka ziela angielskiego
- 1 litr wody
- 500 g kapusty kiszonej
- 1 marchewka
- 1 pietruszka
- nieduży kawałek selera
- por - 10 cm jasnej części
- 3-4 ziemniaki średniej wielkości
- 3 łyżki smalcu, w tym 2 do mąki na zasmażkę
- sól i pieprz do smaku
Przygotowanie krok po kroku:
- Do garnka przełóż żeberka pokrojone na mniejsze kawałki i zalej je 1 litrem wody, dorzuć liście laurowe i ziarenka ziela angielskiego. Gotuj po przykryciem na małym ogniu do miękkości, aż mięso będzie samo odchodziło od kości, przez około 1,5 godziny, czasem wydłuża się to nawet do 2 godzin. W trakcie zbieraj szumowiny łyżką cedzakową.
- Pod koniec gotowania (15-20 minut) żeberek dodaj marchewkę, pietruszkę, kawałek selera i pora.
- Obierz ziemniaki i pokrój je w kostkę.
- Jak warzywa i mięso będą już miękkie, odcedź bulion. A dodatki odstaw do ostygnięcia.
- Do bulionu dodaj ziemniaki i gotuj je do miękkości. Potem rozgnieć je w zupie. Dodaj mięso obrane z kości i marchewkę pokrojoną w paski lub startą na dużych oczkach tarki.
- W międzyczasie przygotuj kapustę. Jeśli jest zbyt kwaśna, odciśnij ją trochę i posiekaj na mniejsze kawałki, dzięki temu będzie się ją łatwiej jadło. Dodaj ją do zupy i pogotuj jeszcze przez chwilę, żeby smaki się dobrze przegryzły.
- Na patelni rozgrzej smalec, dosyp do niego mąkę. Mieszając dość często, podsmaż ją na złoty kolor. A potem przenieś zasmażkę do zupy. Na koniec zarezerwuj jeszcze kilka minut gotowania ze wszystkimi potrzebnymi składnikami.
- Gorącą fitkę z kapustą kiszoną przelewaj na talerze i zajadaj ze smakiem.

















