Uwielbiam śledzić genealogię różnych słynnych na całym świecie dań. Bo niektóre przepisy są tak mocno zakorzenione w naszej świadomości, że trudno wyobrazić sobie, że kiedyś mogły wyglądać zupełnie inaczej. I tak jest też z włoską zapiekanką, która współcześnie składa się z prostokątnych płatów makaronu, sosu z mięsem i sera. Średniowieczna lazania przede wszystkim nie ma pomidorów, które dotarły do Italii dopiero na początku XVI wieku. Ale to nie jedyna różnica. Zaskoczą cię też przyprawy.      

Czym różniła się średniowieczna lazania od współczesnej?

Przepis na lasagne bez pomidorów pochodzi z książki „Forme of Cury", która jest obszernym zbiorem średniowiecznych przepisów z XIV wieku. Zaskakuje przede wszystkim brak sosu bolognese, które dziś utożsamia się z tą zapiekanką, ale nie brakuje tu także innych dziwnostek. Zobacz, czym się różny ta receptura od nowoczesnej:

  • Ciasto na płaty lasagne nie przypomina tradycyjnego domowego makaronu, bo powstaje bez jajka. Skojarzy się raczej z masą na chleb.
  • Średniowieczna lazania nie zawiera kawałków mięsa, które pływają w pomidorowym sosie, ale nie jest wegetariańska. Płaty makaronu gotuje się w rosole wołowym lub w drobiowym wywarze.
  • Przyprawy, które odgrywają dużą rolę w przepisie z 1390 roku, kojarzą się raczej z piernikiem lub ciastem marchewkowym, a nie z makaronową zapiekanką. Płaty przesypane są mieszanką korzenną – z cynamonem, imbirem i gałką muszkatołową. Znajoma jest tylko ta ostatnia przyprawa, która trafia zwykle do sosu beszamelowego.
  • Lasagne według średniowiecznego przepisu nie zapieka się, a jedynie przekłada na talerzu z serem żółtym. 

Przepis na średniowieczne lasagne

Receptura ze średniowiecznej książki kucharskiej to już przeżytek, ale warto raz przyrządzić w ten sposób lazanię, choćby z ciekawości, zwłaszcza że przygotowanie nie jest skomplikowane. Danie posmakuje tym, którzy lubią makaron ze słodką nutą. Potrzebne będą:

  • 2 szklanki mieszanki chlebowej
  • 1/2 szklanki wody
  • 1,5 l bulionu wołowego lub drobiowego
  • 226 g miękkiego sera żółtego
  • 1 łyżka cukru
  • 2 łyżeczki imbiru w proszku
  • 2 łyżeczki cynamonu
  • 1 łyżeczka gałki muszkatołowej
  • 1/2 łyżeczki pieprzu

Wymieszaj przyprawy w miseczce. Wysyp mąkę na stolnicę i stopniowo dodawaj do niej letnią wodę. Mieszaj, aż wlejesz cały płyn. Zagnieć zwarte ciasto. Przykryj je ściereczką i odłóż na 20 minut. Potem rozwałkuj na bardzo cienki płat. Pokrój go w prostokąty lub kwadraty (trochę mniejsze niż na klasyczne lasagne bolognese, żeby łatwiej było je jeść). Ugotuj w bulionie wołowym lub drobiowym. Wyłóż kilka płatów na głęboki talerz. Posyp porcją startego sera i szczyptą mieszanki przypraw. Powtórz 3 lub 4 razy, żeby stworzyć warstwy. Na koniec ponownie posyp serem. 

Źródło: youtube.com/@TastingHistory