Mam takie wspomnienie z dzieciństwa, jak huśtałam się w hamaku i objadałam jabłkami, które w ogrodzie były na wyciągnięcie ręki. Zjadłam jakieś 4, po czym babcia zawołała mnie na deser. Było nim ciasto z jabłkami. Tymi samymi, które chwilę wcześniej chrupałam prosto z drzewa. Zjadłam 2 kawałki i popiłam kompotem również z tych owoców. Można powiedzieć, że na wakacjach u dziadków żywiłam się głównie słodkimi jabłkami i ten smak po dziś dzień kojarzy mi się z beztroskim czasem. Tymi owocami były właśnie kronselki. 

Zapomniana odmiana jabłek, która wciąż potrafi zaskoczyć

Jeszcze kilkadziesiąt lat temu jabłoń kronselska była jedną z najpopularniejszych odmian w polskich sadach. Jej owoce były znane ze swojego słodkiego, lekko korzennego smaku i pięknego zapachu, który unosił się w kuchni jeszcze długo po upieczeniu ciasta.

Jabłka kronselki mają jasnożółtą, czasem lekko rumianą skórkę i soczysty, drobnoziarnisty miąższ. Są na tyle delikatne, że idealnie nadają się do pieczenia, a jednocześnie tak słodkie i kruche, że z powodzeniem możesz je jeść na surowo – najlepiej prosto z drzewa, tak jak kiedyś.

Gdzie szukać jabłek tej odmiany?

Dziś jabłek z jabłoni kronselskiej próżno szukać w supermarketach. Te delikatne owoce nie znoszą długiego przechowywania i transportu, dlatego powszechne jest przekonanie, że nie opłaca się ich uprawiać na dużą skalę.

Największe szanse masz jesienią na lokalnych bazarach i targach rolnych. Jeśli mieszkasz w pobliżu starych sadów – warto zapytać sadowników. Czasem kronselki pojawiają się także podczas wydarzeń typu „Dzień jabłka” lub na jarmarkach i festynach ekologicznych. Możesz też sprawdzić w lokalnych grupach w mediach społecznościowych – są miejsca, gdzie pasjonaci starych odmian jabłoni dzielą się informacjami o tym, kto i gdzie je uprawia.

Do czego wykorzystać kronselki w kuchni?

Kronselki to jabłka o wyjątkowej równowadze między słodyczą a lekko kwaskowym finiszem. Wypieki z ich dodatkiem mają piękny zapach i naturalnie słodki smak – dzięki czemu możesz użyć mniej cukru. Jabłka tej odmiany nie rozpadają się podczas pieczenia, za to pięknie miękną, tworząc aksamitne nadzienie.

To doskonały wybór do klasycznej szarlotki – kruchej, z cynamonem, jaką piekła twoja babcia lub mama. Ale nie tylko. Kronselki świetnie sprawdzą się w jabłecznikach, tartach, racuchach czy zapiekankach. Przygotujesz z nich też aromatyczne musy, dżemy i kompoty – idealne na zimę.

Co przygotować z tych jabłek?

Oto kilka najpyszniejszych podpowiedz:

  • Klasyczna szarlotka z kronselkami

To przepis, który warto mieć pod ręką. Kronselki kroisz w cienkie plasterki i układasz na cieście kruchym z dodatkiem cynamonu i wanilii. Pieczesz do zarumienienia – gotowe ciasto wypełnia cały dom zapachem dzieciństwa.

  • Jabłkowy mus na zimę

Obrane i pokrojone kronselki dusisz z odrobiną wody, cynamonem i goździkami, aż powstanie gęsty mus. Możesz go zawekować i dodawać później do naleśników, ryżu na mleku lub jako nadzienie do drożdżówek.

  • Racuchy lub placki z jabłkami

Kronselki starte na tarce dodajesz do gęstego ciasta naleśnikowego. Smażysz na złoto – podane z cukrem pudrem lub jogurtem są prawdziwą ucztą.

  • Tarta tatin z kronselkami

To francuska tarta "do góry nogami" – karmelizujesz jabłka na patelni z masłem i cukrem, przykrywasz ciastem francuskim, zapiekasz, a potem odwracasz. Kronselki są do niej idealne – pięknie chłoną karmel i nie rozpadają się.

  • Jabłkowe chipsy

Kroisz jabłka na cienkie plasterki, suszysz w piekarniku z cynamonem – świetna, zdrowa przekąska bez dodatku cukru.