Na pierwszy rzut oka wygląda jak zielona gruszka z pomarszczoną skórką, ale nie jest to owoc. To warzywo z rodziny dyniowatych. Pochodzi z Meksyku i od lat uprawia się je w wielu krajach o ciepłym klimacie. W smaku jest delikatne, lekko słodkawe, przypomina nieco połączenie ogórka i jabłka. I co najlepsze – można je jeść prawie na każdy sposób: na surowo, smażone, duszone, pieczone, a nawet marynowane. 

Dynia kolczochowa – tylko wygląda jak pomarszczona gruszka

Kolczoch (Sechium edule, chayote) to dyniowate warzywo, zwane też dynią kolczchową, które rośnie na pnączu przypominającym winorośl. Ma jasnozieloną, błyszczącą skórkę i soczysty miąższ, a w środku jedno miękkie nasiono, które również nadaje się do jedzenia, choć zwykle się je wyjmuje.

W Ameryce Środkowej chayote jest tak powszechne, jak u nas ziemniaki. Tam dodaje się go do zup, gulaszy i sałatek. W Azji, zwłaszcza na Filipinach, dynia kolczochowa to podstawowy składnik potraw takich jak ginisang sayote, czyli kolczoch duszony z cebulą, czosnkiem i mięsem.

To, co wyróżnia chayote, to jego miąższ. Nawet po ugotowaniu pozostaje lekko chrupiący. Nie rozpada się jak cukinia, dlatego świetnie sprawdza się w daniach stir-fry, zapiekankach czy warzywnych curry. Kolczoch nie jest na tyle wyrazisty w smaku, aby zdominować potrawę. Świetnie sprawdza się jako dodatek do innych, wyrazistszych składników i jest smacznym „wypełniaczem” w wielu daniach.  

Adobe Stock, Совгіра Марина

Jak przygotować i przechowywać kolczocha

Wybierając kolczocha w sklepie lub na targu, sięgaj po sztuki jędrne, bez plam i pęknięć. Skórka może być gładka lub kolczasta – obie odmiany są jadalne. Warzywo najlepiej przechowywać w lodówce, w dolnej szufladzie, przez 4-5 dni.

Przed użyciem dokładnie je umyj i obierz, choć nie jest to konieczne – skórka jest cienka, ale nieco bardziej twarda niż miąższ. Następnie przekrój owoc wzdłuż i usuń miękkie nasiono z wnętrza. 

Praktyczna porada: Do krojenia włóż rękawiczki – kolczoch nie drażni skóry, ale wydziela mleczny, lekko klejący się sok.

Do czego wykorzystać kolczocha?

Kolczoch jest jednym z najbardziej uniwersalnych warzyw, jakie istnieją. Surowy, pokrojony w cienkie plasterki, nadaje się do sałatek. Jest chrupiący jak kalarepa, a smak ma lekko orzeźwiający, podobnie jak młody ogórek. Można go też marynować w occie z przyprawami, wtedy smakuje podobnie do pikli.

W wersji gotowanej, duszonej lub smażonej najlepiej łączyć go z czosnkiem, cebulą, pomidorami i przyprawami kuchni śródziemnomorskiej. Wystarczy podsmażyć go z aromatycznymi dodatkami, dodać trochę ziół i łyżkę sosu sojowego, by powstał smaczny i apetycznie pachnący dodatek do ryżu lub kaszy. W Meksyku z kolei robi się z niego zapiekanki z serem, a w Indiach – pikantne curry z chili i kurkumą.

Jeśli lubisz eksperymenty, spróbuj przygotować kolczocha faszerowanego – przekrój go na pół, wydrąż środek, a miąższ wymieszaj z podsmażonymi warzywami i ryżem. Po zapieczeniu w piekarniku powstanie sycące danie.