Zdarzyło ci się kiedyś wrócić z lasu z pełnym koszykiem, usmażyć grzyby, a potem zastanawiać się, czemu smakują jak tektura? Jeśli tak, mogłeś zebrać czubajnika czerwieniejącego zamiast kani. Wyglądają bardzo podobnie, ale w smaku jest między nimi niestety przepaść.
To podobny przypadek, który dotyczy czubajnika ponurego. O tym grzybie informowaliśmy w jednym z naszych ostatnich artykułów. Wasza reakcja i odzew choćby na naszym kanale messengerowym na Facebooku były na tyle duże, że postanowiliśmy się przyjrzeć kolejnemu „podejrzanemu” kuzynowi smacznej i powszechnie lubianej kani.
Czubajnik czerwieniejący – co to za grzyb?
Czubajnik czerwieniejący (Chlorophyllum rhacodes) należy do rodziny pieczarkowatych. W niektórych starszych atlasach możesz znaleźć go pod nazwą „czubajka czerwieniejąca”. Niektórzy grzybiarze nie bez przyczyny mówią na niego też „fałszywa kania”.
Choć wygląda dość podobnie do kani (czyli czubajki kani), różni się od niej i wyglądem, i właściwościami, i przede wszystkim smakiem. Nie ma tego charakterystycznego, przyjemnego grzybowego aromatu, który sprawia, że kania tak świetnie smakuje z patelni.
Jak wygląda czubajnik czerwieniejący?
Kapelusz czubajnika czerwieniejącego może mieć od 5 do nawet 20 cm średnicy, osiąga jednak mniejsze rozmiary niż zwykła kania. Jest jasnobrązowy, pokryty włókienkami lub łuskami, które także mogą przypominać kanie.
Jednak jego trzon łatwo rozpoznać – po uszkodzeniu wyraźnie czerwienieje. To kluczowa cecha! Trzon jest gruby, bez bulwy u podstawy, bardziej gładki niż u kani i dość kruchy. Pierścień na trzonie zazwyczaj jest przesuwalny, ale mniej trwały niż u kani.
Adobe Stock, Danita Delimont
Blaszki ma białe, ale po dotknięciu mogą zmieniać kolor na czerwonawy. Miąższ – szczególnie w trzonie – także po przekrojeniu różowieje, a nawet czerwienieje, stąd jego nazwa. Można go pomylić z kanią, a w skrajnych przypadkach nawet z młodym muchomorem zielonawym – co może być jeszcze bardziej niebezpieczne. Dlatego zawsze sprawdzaj dokładnie cechy wszystkich grzybów przed zbiorem.
Gdzie rośnie czubajnik czerwieniejący? Występowanie w Polsce
Czubajnik czerwieniejący jest dość pospolity i rośnie w całej Polsce. Spotkasz go nie tylko w lasach liściastych i mieszanych, ale też w parkach, na skrajach lasów, polanach, a nawet w ogrodach. Lubi gleby bogate w azot, a mikoryzę tworzy z różnymi gatunkami drzew – od dębów i buków po sosny. Pojawia się od czerwca do października, szczególnie po deszczach i przy umiarkowanych temperaturach.
Czy czubajnik czerwieniejący jest jadalny?
Czubajnik czerwieniejący jest technicznie grzybem jadalnym, ale tylko po obróbce termicznej – na surowo może wywołać dolegliwości żołądkowe. Większość grzybiarzy po jednym spróbowaniu już do niego nie wraca, a na domiar złego czasem niesłusznie przy okazji nabiera złe nastawienie do zwykłej kani. Dlaczego?
Smak bliźniaka kani jest słaby, lekko ziemisty, miąższ ma gumowatą konsystencję, a zapach niezbyt przyjemny. Lepiej więc dokładnie poznać różnicy między tymi gatunkowymi kuzynami i zbierać właściwe kanie albo pieczarki.
