Kiedy odwiedzisz turecki dom albo usiądziesz w restauracji, szybko zauważysz coś ciekawego. Na stole prawie zawsze stoi mała miseczka albo pojemnik z charakterystycznymi, lekko połyskującymi w świetle czerwonymi płatkami. To właśnie pul biber – składnik, bez którego trudno wyobrazić sobie turecką kuchnię. W Polsce wiele osób nie wie, co to takiego, jak jej używać i do czego pasuje. A szkoda, bo to świetna alternatywa dla klasycznego pieprzu albo mielonej papryki.

Co to jest pul biber?

Pul biber to z tureckiego dosłownie „płatki pieprzu”, choć w rzeczywistości chodzi o suszone, rozdrobnione papryczki odmiany Aleppo. Paprykę suszy się, a potem rozdrabnia – tak, by powstały drobne, czerwone płatki. Czasem dodaje się do niej także sól i odrobinę oleju słonecznikowego, które sprawiają, że przyprawa jest lekko błyszcząca i wilgotna. 

W smaku pul biber nie jest tak jednoznacznie ostra jak najpopularniejsze chili i inne ostre papryczki. Ma złożony smak. Możesz wyczuć w niej owocowe nuty, lekką dymność, słodycz i delikatne pieczenie. Wyczuć można też aromat podobny do zapachu suszonych pomidorów.

Działa jak wzmacniacz smaku – dodaje charakteru, ale nie dominuje nad potrawą. Właśnie dlatego w Turcji sypie się ją niemal wszędzie – nie dla samej ostrości, tylko dla zaokrąglenia smaku i lepszego aromatu całego dania. Ma głębszy smak niż pieprz. 

Rodzaje pul biber – różnice, które warto znać

Na sklepowych półkach – także w Polsce – możesz trafić na różne wersje pul biber. Oto 2 podstawowe:

  • tatlı pul biber – łagodna, niemal słodkawa. Dla tych, którzy wolą aromat bez ostrości.
  • acı pul biber – klasyczna, umiarkowanie ostra wersja. Idealna do codziennego użycia.

Obok nich istnieje też ich krewna - isot biber (Urfa biber) – ciemna, prawie czarna przyprawa z okolic miasta Urfa. Ma intensywny, lekko dymny, a jednocześnie kwaśny smak i mięsistą konsystencję podobną do czerwonej pul biber. Wszystkie te wersje mają jedną wspólną cechę – dodają potrawom głębi i barwy, nie przytłaczając innych składników.

Jak Turcy używają pul biber?

Pul biber w Turcji używa się dosłownie jak pieprzu. Posypują nią zupę, dodają do potraw z patelni, potrawek, do dań z grilla albo nawet do sosów na bazie jogurtu. Działa świetnie zarówno podczas gotowania, jak i na końcu – jako wykończenie dania.

Jeśli lubisz smażyć mięso, spróbuj dodać szczyptę pul biber na patelnię razem z cebulą i czosnkiem. Przyprawa rozpuści się w tłuszczu i nada wszystkiemu wyjątkowy smak. Możesz też dodać ją do masła klarowanego, podsmażyć i polać taką mieszanką gotowe danie – np. ryż, jajka czy pieczone lub gotowane warzywa.

W jakich tureckich daniach znajdziesz pul biber?

Pul biber trafia do wielu tradycyjnych dań kuchni tureckiej. Oto kilka przykładów:

  • menemen – jajka duszone z pomidorami, papryką i cebulą. Lekka, śniadaniowa potrawa, której pul biber dodaje charakteru.
  • köfte – mielone kotleciki z mięsa wołowego lub jagnięcego, doprawione przyprawami. Pul biber to jeden z podstawowych składników farszu.
  • lahmacun – cienkie ciasto z mielonym mięsem i przyprawami. Przyprawa dodawana jest do mięsa i posypywana na gotowe danie.
  • mercimek çorbası – zupa z czerwonej soczewicy, niezwykle popularna. Pul biber trafia do niej na końcu, czasem razem z podsmażonym masłem.
  • çiğ köfte – danie z kaszy bulgur, koncentratu pomidorowego, przypraw i oleju. Dziś robi się je bez mięsa, ale pul biber wciąż jest jego sercem.

Jak przyprawa pul biber sprawdzi się w naszej kuchni?

Nie musisz gotować po turecku, żeby wykorzystać pul biber. Wręcz przeciwnie – przyprawa świetnie odnajduje się w dobrze znanych, polskich daniach. Możesz:

  • dodać ją do jajecznicy albo omletu – zamiast pieprzu
  • posypać nią kanapkę z twarożkiem lub awokado – wygląda i smakuje rewelacyjnie
  • wymieszać z masłem, podsmażyć i polać zupę z soczewicy lub krem marchewkowy, ziemniaki albo kaszę – prosty trik na wyrazisty smak
  • użyć jako dodatku do pieczonych warzyw – np. marchewki, kalafiora, cukinii
  • dodać do zupy pomidorowej albo kremu z dyni – pasuje idealnie
  • wzbogacić farsz do pierogów z mięsem albo krokietów – doda im orientalnego sznytu

Eksperymentuj – pul biber to przyprawa, która pozwala odkrywać dobrze znane smaki na nowo.

Gdzie kupić pul biber w Polsce?

Dobrą wiadomością jest to, że pul biber staje się coraz łatwiej dostępna. Możesz ją kupić:

  • w sklepach z żywnością orientalną (turecką, arabską, azjatycką)
  • w niektórych większych marketach na działach z przyprawami świata
  • w sklepach internetowych – wystarczy wpisać „pul biber” lub „turecka papryka”

Zwróć uwagę na skład – najlepsza przyprawa pul biber to ta bez konserwantów, tylko z płatków papryki, ewentualnie z dodatkiem soli i oleju. Pul biber to przyprawa, którą warto mieć pod ręką – i to nie tylko wtedy, gdy planujesz gotować coś tureckiego. Jest aromatyczna, lekko ostra i wszechstronna. Możesz używać jej tam, gdzie zwykle sięgasz po pieprz, ale także wtedy, gdy chcesz wydobyć z potrawy coś więcej.