Rośnie popularność miejsc, w których można kupić i zjeść coś więcej niż kebab. Polacy są już nim nieco zmęczeni, ale jednocześnie ciekawi innych smakołyków z tamtej części świata. Stąd też moda na baklavę i coraz więcej otwierających się sklepów z jedzeniem z Bliskiego Wschodu. To właśnie tam najczęściej można kupić sucuk - kiełbasę doprawioną zupełnie inaczej niż jesteśmy przyzwyczajeni, ale równie smaczną jak nasza. 

Co to jest sucuk?

Sucuk (czyt. sudżuk) to turecka kiełbasa z długo dojrzewającego mięsa, zazwyczaj wołowego, choć bywają też wersje z dodatkiem jagnięciny i cielęciny. Nie spotkasz jej w wersji wieprzowej. Przyprawiona dużą ilością czosnku, mielonej papryki, kminu rzymskiego i pieprzu, ma bardzo wyrazisty, lekko pikantny smak. To kiełbasa sucha, dość twarda, często formowana w charakterystyczne podkówki lub „obwarzanki” i suszona na powietrzu przez kilka tygodni lub wędzona. Dzięki temu nabiera intensywnego aromatu i zwartej konsystencji.

Nie jada się jej raczej na zimno, bo w tej postaci jest zbyt twarda. Po podgrzaniu staje się krucha, soczysta i wprost rozpływa się w ustach. Po wrzuceniu na patelnię wytapia z niej tłuszcz, który sam w sobie pachnie jak gotowe danie.

W Turcji sucuk traktowana jest jako składnik kuchni domowej. Sudżuk jest niezastąpiony podczas śniadań, w barach z szybkim, ale lokalnym jedzeniem i daniach jednogarnkowych. Taką kiełbasę znają też w Albanii, Bułgarii, Bośni i Hercegowinie czy w Armenii. My w Polsce sięgamy po kabanosy czy swojskie kiełbasy, a tymczasem sucuk potrafi zdziałać kulinarne cuda w prostych daniach.

Rodzaje kiełbasy sucuk

Choć wszystkie rodzaje sucuka łączy podobna baza przypraw i proces dojrzewania (fermentacja i etap pofermentacji), warto wiedzieć, że w Turcji istnieje kilka jego wariantów, które różnią się smakiem, konsystencją i zastosowaniem:

● kayseri sucuk

Najpopularniejszy rodzaj sucuka, pochodzący z miasta Kayseri – uznawanego za „stolicę” tej kiełbasy. Ma intensywny, ale średnio-pikantny smak i zawiera sporo czosnku oraz papryki. Często sprzedawana w charakterystycznym, owalnym kształcie.

Getty/iStock Birol Dincer

● afyon sucuk

Delikatniejsza wersja, mniej tłusta, o łagodniejszym smaku. Oprócz zwyczajowego zestawu przypraw jest tu też tymianek. Często wybierana przez tych, którzy dopiero zaczynają przygodę z sucukiem. Świetnie sprawdza się jako dodatek do jajek i warzyw, a także do dań z fasoli i kanapek na ciepło.

● parmak sucuk

Parmak sucuk to najostrzejszy dostępny sudżuk, z pieprzem cayenne - dla koneserów. 

Kiełbasa sucuk dzieli się też wg kształtu. Kangal sucuk to kiełbasa w formie obwarzanka, büfe sucuk jest sprzedawana w długich i prostych laskach, a ostra parmak sucuk zwykle ma kształt pętka, podkówki z 2 połączonych sztuk, grubszych, ale o długości palca. Może być też chuda (ok. 23% tłuszczu) lub tłusta (ponad 40%). 

Jak jeść i wykorzystywać kiełbasę sucuk?

Sucuk najlepiej jeść na ciepło. Cieńsze plasterki po podsmażeniu stają się miękkie, soczyste, a przyprawy zaczynają pachnieć tak intensywnie, że trudno się oprzeć. W Turcji najczęściej smaży się ją na śniadanie, podaje z jajkami sadzonymi (słynne sucuklu yumurta) albo zapieka w glinianym naczyniu z serem.

Sucuklu yumurta - jajka sadzone po turecku z kiełbasą sucuk / Getty/iStock asikkk

W daniach obiadowych występuje w roli przyprawy – dodaje charakteru zupom, gulaszom czy zapiekankom. Po pokrojeniu na większe kawałki można ją też grillować jak mięso z kebaba. Jest też nadzieniem do bułeczek börek. 

Sucuk pojawia się w Turcji też w innych daniach, w tym:

  • sucuklu pide – tureckiej „pizzy” z serem i sucukiem
  • menemen z sucukiem – charakterystycznej, półpłynnej jajecznicy z pomidorami i papryką
  • kuru fasulye z sucukiem – tureckiej wersji fasoli po bretońsku 
  • tostach z sucukiem i serem kasar – turecki tost, który przypomina nieco panini, ale z mocnym mięsno-serowym akcentem

A co z kuchnią polską? Tu również możesz poeksperymentować:

  • dodaj sucuk do jajecznicy – wystarczy podsmażyć kilka plasterków, zanim wrzucisz jajka, a potrawa zyska zupełnie nowy charakter
  • wrzuć ją do naszej fasolki po bretońsku zamiast klasycznej kiełbasy – będzie pikantniej i bardziej aromatycznie
  • sprawdzi się w gulaszach, także tych warzywnych – sucuk wystarczy pokroić w plasterki i podsmażyć, a potem dorzucić do warzyw
  • możesz jej użyć w daniach z ziemniaków: sałatkach, zapiekankach z ziemniakami i plackach ziemniaczanych.