Choć od wieków rosną w polskich sadach, dziś są raczej zapomniane. Mowa o jabłkach, które kiedyś były prawdziwą dumą ogrodów. Ich wyjątkowy smak, doskonały balans słodyczy i kwaskowatości, sprawiają, że są idealne do tradycyjnych wypieków. Jeśli uwielbiasz szarlotkę lub kruche ciasto, te jabłka mogą odmienić twoje kulinarne doświadczenia. To klasyczna odmiana, która wciąż skrywa tajemnicę wyjątkowego smaku.

Jabłka kosztela - tradycja w polskich sadach

Jabłka kosztela to jedna z najstarszych polskich odmian, której historia sięga XVII wieku. Wyjątkowo ceniona przez rolników i ogrodników, szybko zdobyła popularność w Polsce, a także za granicą. Jej nazwa pochodzi od miejscowości Koszelówka w województwie lubelskim, gdzie została po raz pierwszy szerzej spopularyzowana. Od czasów przedwojennych była to odmiana chętnie uprawiana w polskich sadach.

Król Jan III Sobieski miał być jednym z wielkich miłośników tej odmiany. W XVIII wieku, jabłka kosztela były znane na dworze królewskim i używane do wykwintnych deserów oraz przetworów. Król słynął z zamiłowania do dobrego jedzenia, a owoce kosztela były jednymi z jego ulubionych. Często wykorzystywano je do wyrobu wyjątkowych ciast i konfitur, a same jabłka były traktowane niemal jak królewskie skarby. Stąd też wzięła się ich popularność w polskich ogrodach, szczególnie na ziemiach poddanych królewskim uprawom.

Smak i wygląd jabłek kosztela

Jabłka kosztela wyróżniają się nie tylko bogatą historią, ale także unikalnym smakiem. Ich owoce są średniej wielkości, o kształcie lekko spłaszczonym, a skórka ma piękny, zielonkawo-żółty kolor z delikatnym, czerwonym rumieńcem na stronie nasłonecznionej. Choć na pierwszy rzut oka mogą wydawać się niepozorne, to ich smak jest naprawdę wyjątkowy.

Miąższ jabłek kosztela jest soczysty, ale jednocześnie twardy, co sprawia, że nie rozpadają się podczas pieczenia. Ich smak charakteryzuje się doskonałym balansem między kwaskowatością a słodyczą, co czyni je idealnym wyborem do ciast i deserów. Zawierają także subtelną nutę korzenną, co sprawia, że świetnie komponują się z cynamonem i innymi przyprawami. Jabłka kosztela to owoc, który najlepiej wykorzystać do wypieków, szczególnie tych, które łączą jabłka z kruchym ciastem.

Przepis na szarlotkę z jabłkami kosztela

Składniki:

  • 1 kg jabłek kosztela
  • 250 g mąki
  • 150 g masła
  • 100 g cukru pudru
  • 1 jajko
  • 1 łyżeczka cynamonu
  • szczypta soli
  • 1 łyżka soku z cytryny
  • 2 łyżki bułki tartej

Sposób przygotowania:

  1. W misce połącz mąkę, cukier puder, szczyptę soli i pokrojone w kostkę masło. Zagnieć ciasto, aż stanie się gładkie. Dodaj jajko, szybko wyrób ciasto, a następnie zawiń w folię spożywczą i włóż do lodówki na około 30 minut.
  2. Jabłka kosztela obierz, usuń gniazda nasienne i pokrój w cienkie plasterki. Skrop je sokiem z cytryny, aby nie ściemniały. W misce wymieszaj jabłka z cynamonem i, jeśli lubisz, odrobiną cukru.
  3. Piekarnik nagrzej do 180°C (grzanie góra-dół). Formę do tarty lub tortownicę wysmaruj masłem i posyp bułką tartą, by ciasto się nie przykleiło.
  4. Wyjmij ciasto z lodówki, podziel je na dwie części (jedną nieco większą). Rozwałkuj większą część i wyłóż nią dno formy. Następnie na cieście równomiernie rozłóż jabłka.
  5. Z pozostałego ciasta uformuj kruszonkę lub przykryj nią wierzch szarlotki. Wstaw do piekarnika i piecz przez około 45-50 minut, aż ciasto się zarumieni.
  6. Po upieczeniu odczekaj, aż szarlotka lekko ostygnie. Możesz posypać ją cukrem pudrem i podać z bitą śmietaną lub lodami waniliowymi.